雅茗居茶叶论坛
 

茶舍閒话——司岁备物

茶舍閒话——司岁备物

        有茶友问,茶舍夜话怎么不继续啦?<div>        我说,夜话就是夜晚的话,所以没有月亮的夜晚,“星星”自然多了。而一年之中,有月亮的夜晚本来就少。</div><div>        半閒偏爱月亮,月夜少见“星星”。寻常不是月夜,“星星”必然多了,忙着暸望星空,话自然就少了。在“星星”少的夜晚,则多是月夜。在月下无论是喝酒还是喝茶,说说话,拉拉家常啥的,也少犯浑,“星星”们也管不着。所以,再想说说话的时候,还是避免“星星”多的夜晚为好。</div><div>        于是,将夜话改成“ 閒“话,但愿月夜里少些“星星”。</div><div>        虽然,讲到“司岁备物”少不了跟星星有关,但此星星又远非彼“星星”可以同日而语了。</div><div>        今夜本是晦朔之期,但雨云密布,一时半会儿还是见不着星星了。<div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;">        前些日子,有茶友问,为何相同的一幅中药,口感完全两样?听到后,我好生纳闷。于是,给自己也开了中药处方。在不同的药店配药。体验了一回。感觉,大凡与时令相关而用的药,的确有吃错药之感。仔细观察,其药物的外观,并无异样。究竟是何种因素,导致了中药材的这种“形相同而神相异”呢?真是百思不得其解。</span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;">        翻阅中医典籍,似乎这种现象从没出现过。致电远在美国的老师,方知此事古已有之。最早的记载,在黄帝内经《素问  至真要大论》,黄帝向歧伯请教关于五运六气的学问时,歧伯提到过。</span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;"><br></span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">歧伯曰:“本乎天者,天之气也,本乎地者,地之气也。天地合气,六节分而万物生矣。故曰:谨侯气宜,无失病机,此之谓也。” </span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">帝曰:“其主病何如?” </span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">歧伯曰:“司岁备物,则无遗主矣。”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">帝曰:“司岁物何也?”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">歧伯曰:“天地之专精也。”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">帝曰:“司气者何如?”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">歧伯曰:“司气者主岁同,然有余不足也。”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">帝曰:“非司岁物何谓也?”</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><b><span class="Apple-style-span" style="font-size: large;">歧伯曰:“散也,故质同而异等也。气味有薄厚,性用有燥静,治保有多少,力化有浅深,此之谓也”。</span></b></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><br></span></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;">       于是,司岁备物,成为中医药的一个独特的理论。在此理论指导下,雷公,李时珍等历代药师,皆谨守在“司岁备物”的理论指导下的“地道药材”之道。此理论也普及到民间饮食养生的传统中,例如:不时不食。冬吃萝卜夏吃姜等等。</span></span></span></div><div><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 19px;">       大约“司岁备物”理论让忙着考职称证书的人们摸不清头脑,干脆不理会(还好,暂时还没院士们攻击它是“伪科学”)。结果,不同的药材店会出现“质同而异等也”的药材。诚可悲夫!<br></span></span></span></span><div>        那么,司岁备物理论对普通大众有用吗?</div></div><div>        对喝茶的茶友们又有什么启迪呢?</div><div>        </div><div>       特开此栏目,欢迎茶家寨茶友们共同讨论。</div><div>       </div></div>
能得未曾有 知无从始来

TOP

先占个位置听课!

TOP

司岁备物,是不是只要是食用的不论什么东西,时令的是最健康的。

不大理解哦

半闲叔,快指点

TOP

来学习!

TOP

对呀,半闲叔,你给俺们讲解讲解

TOP

静听下文。

TOP

半闲君好,一直是茶舍夜话的听众。受益非浅。

闲话开张,支持并关注!
生前何必久睡,死后自会长眠.

TOP

谢谢各位关注。让同道们一起讨论吧。
能得未曾有 知无从始来

TOP

<P>      司岁备物,虽不是成语,却是与许多中国成语密切相关的。</P>
<P>      据说,世界上别的民族没有像中华民族拥有如许多的与安全意识相关的成语。例如:居安思危、有备无患、积谷防饥、未雨绸缪、防微杜渐等等,不胜枚举。</P>
<P>      “司岁备物”如同“无用之用”之类的语汇大约是某种理学或心学的智慧的升华。大抵都与中华民族的危机意识有关。</P>
<P>      难怪当金融风暴席卷全球时,中华民族显得相对从容自信一些。勤劳的中国人几乎成了某些富国骄民的大债主。有人说,所谓的“勤劳”,其实是某种“贪婪”的表现。但半闲以为,所谓“贪婪”的动机,应该还是与民族基因里的危机意识有关吧。</P>
<P>      “司岁备物”观念把这种危机意识表现得极其理性。不但要“备物”,还要根据“岁气”的不同做出精确的选择。</P>
<P>      在医学的框架内,“司岁备物”一般被解释为“司岁备药物”。(王冰、张景岳等持此观点)。不过,古代药食同源,所以大凡可以收藏以备不时之需的药食,大约都可以列入“司岁备物”的范畴了。</P>
<P> </P>
能得未曾有 知无从始来

TOP

<P>      说到“备物”,岐伯也强调了目的性,是为了万一要应对疾病的时候,不至于有所遗憾。故曰:“无遗主矣!”(注:结合黄帝问中的“主”,这里的“主”字,有治疗的意味。如:帝曰:其主病何如?可理解为“应当用什么药物治疗疾病呢?”岐伯曰:司岁备物,则无遗主矣。可理解为“如果准备了司岁的药物,则不致无药可治了”)。</P>
<P>      但也不是盲目地“备物”,故对“物”做出了“司岁物”与“非司岁物”的基本划分。指出了只有“司岁物”才是值得要“备”之“物”。因为只有“司岁物”才得到“天地之专精”之化,气全力厚。</P>
<P>      那么,“司岁物”为什么就能得到“天地之专精”呢?那是因为“岁气”的缘故。</P>
<P>      不同的年岁,天地交变之气是不同的。这里包含着极其深刻的天文学义理。但最基本的是每岁的天地之气,都会表现出“有余”或“不足”。所以万物也会因此而发生变化。就药物食品而言,其气色性味、升降浮沉的品质也会相应发生变化。</P>
能得未曾有 知无从始来

TOP